In de zorgsector is transparantie van essentieel belang. Het openbaar maken van een jaarverantwoording door zorg- en jeugdhulpaanbieders speelt een belangrijke rol in het waarborgen van vertrouwen, het verbeteren van dienstverlening en het bevorderen van de kwaliteit van zorg.
Waarom verantwoording openbaar maken?
Zorg- en jeugdhulpaanbieders die voor de geleverde zorg en/of jeugdhulp worden betaald uit het basispakket van de Zorgverzekeringswet, verzekerde zorg in de Wet langdurige zorg of via VWS-subsidies maken gebruik van collectieve middelen. De openbare jaarverantwoording is een maatschappelijke verantwoording over de besteding van deze collectieve middelen.
Een openbare jaarverantwoording hoort bij een goede bedrijfsvoering en biedt een transparant venster naar de kwaliteit van zorg en jeugdhulp. Dit draagt niet alleen bij aan het opbouwen van vertrouwen bij patiënten, cliënten en de samenleving, maar stimuleert ook een continue verbetering van dienstverlening.
Wie maken gebruik van de jaarverantwoording?
De jaarlijkse openbare jaarverantwoording is nodig voor risicogericht toezicht op alle zorg- en jeugdhulpaanbieders. De vragenlijsten zijn samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de toezichthouders Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Hierbij geldt zoveel mogelijk ‘eenmalige aanlevering, meervoudig gebruik’. Ook veel andere betrokkenen, zoals zorginkopers, interne toezichthouders, cliëntenraden, onderzoekers, journalisten, etc. maken gebruik van het inzicht in de (financiële) bedrijfsvoering van zorg- en jeugdhulpaanbieders.
Wie is verantwoordingsplichtig?
De verantwoordingsplicht geldt in principe voor alle zorgaanbieders, jeugdhulpaanbieders, combinatie-instellingen, gecertificeerde instellingen en Veilig Thuis-organisaties. Maar niet alle regels zijn voor iedereen hetzelfde. Zo hoeven zorgorganisaties die uitsluitend zorg leveren die gefinancierd wordt uit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) geen verantwoording openbaar te maken. En ook voor solisten en zzp’ers gelden soms uitzonderingen. Meer over deze en andere uitzonderingen leest u op de pagina’s voor de verschillende doelgroepen:
- Uitzonderingen voor zorgaanbieders en combinatie-instellingen
- Uitzonderingen voor jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen
Welke gegevens zijn openbaar?
Zorg- en jeugdhulpaanbieders maken de jaarverantwoording openbaar via de online applicatie DigiMV. In deze applicatie vult de aanbieder een aantal vragenlijsten in. Ook moeten hier verschillende documenten worden geüpload.
Openbare gegevens
De openbare vragenlijsten staan opgenomen in de Wet Marktordening gezondheidszorg en de Jeugdwet. Deze vragenlijsten worden samen met de verplichte documenten openbaar gemaakt via deze website en het Landelijk Register Zorgaanbieders. De gegevens worden voornamelijk gebruikt door zorginkopers, interne toezichthouders, cliëntenraden, onderzoekers, journalisten, etc. Via het archief DigiMV kan op aanbieder naar gegevens worden gezocht. Ook zijn er datasets met alle gegevens per boekjaar beschikbaar.
Niet-openbare gegevens
Er zijn ook een aantal niet-openbare vragenlijsten. Deze vragenlijsten worden samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de toezichthouders, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De gegevens uit deze vragenlijsten worden door genoemde partijen gebruikt voor het samenstellen van landelijke statistieken en analyses en door de toezichthouders ook als controlemechanisme voor risicogericht toezicht.
Toezicht en handhaving
De NZa en IGJ zijn verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving van de openbare jaarverantwoording. De NZa houdt toezicht op de openbare jaarverantwoording door zorgaanbieders en combinatie-instellingen. De IGJ houdt toezicht op de jaarverantwoording door de jeugdhulpaanbieders, gecertificeerde instellingen en Veilig Thuis-organisaties.